РОГ НЫХАС КÆНЫН — Æнæраны, æнæмидисджын дзырд кæнын, хъуыдыгæнгæ нæ дзурын. Мусон: Буцæ рог ныхæстæй фылдæр цы кæны? Уымæ та цы хъусыс? (Брытъиаты Е. Дыууæ хойы.) Хистæртæ сæхи фæкъуырма кодтой, æгæр тагъд фергом кодта Солтан хъуыддаг Дзæхдзиуы рог ныхасмæ.… … Фразеологический словарь иронского диалекта
БЫЛ НÆ ФÆЗЫХЪХЪЫР КÆНЫН — Нæ бахудын, ницы дзурын. Карум йæ удæгасæй худыны сæраппонд йæ былы бын никуы фæзыхъхъыр кодта. (Къæбысты З. Иронвæндаг.) Ирон инæлæрттæ, уæ уындæй иу буц куы уыдыстæм, уæд уæ абон иу лæг куыд никуыцæй зыны, йæ бынатæй уæ куыд ничи змæлы, йæ был… … Фразеологический словарь иронского диалекта
БЫН НÆ ФÆЗЫХЪХЪЫР КÆНЫН — Хуым. Бынатæй нæ фезмæлын, кæйдæр æрбацыд ницæмæ дарын, ницы аразын. Ирон инæлæрттæ, уæ уындæй иу буц куы уыдыстæм, уæд уæ абон иу лæг куыд никуыцæй зыны, йæ бынатæй уæ куыд ничи змæлы, йæ бын уæ мах тæригъæдæй куыд ничи зыхъхъыр кæны. (Ф. 1994.… … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЗÆРДÆ РУХС КÆНЫН — тж. ЗÆРДÆ БАРУХС см. ЗÆРДÆ БАРУХС УЫН Хъæлдзæг, буц, райгонд уæвын. Цæуы, тындзы размæ фæндаггон, æнæрцæугæ йын нæй аизæр сæхимæ, хъуамæ барухс кæна йæ сывæллæты зæрдæтæ дæр. (Цæгæраты М. Æхсызгон улæфт.) Уымæн (Бадилайæн) йæ зæрдæ барухс, йæ… … Фразеологический словарь иронского диалекта
ФÆЛЛОЙЫ ЦÆСТЫ КÆСЫН — Бирæ фæллойæ хи буц кæнын, мулкæй буц уæвын … Фразеологический словарь иронского диалекта
МУЛЧЫ ЦÆСТЫ КÆСЫН — Фæллойæ хи буц кæнын. Сæ мулчы цæстæй кастысты цæрæнбонты, мæгуыр лæг цæсты кæд ахадыдта? (Цæгæраты С. Фæхæрдгæнæны.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ХЪАЛÆЙ ХЪАЙЛА ЦÆГЪДЫН — Буц, хъал цард кæнын, хъал митæ кæнын. Зурабæн уыд фырт Джиуæр, кæмдæр хуыцауы æлгъыст... Йæ фырхъалæй хъайла цагъта. (Ф. 1990, 2.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ТУГ ХЪАЗЫН — Буц, хъæлдзæг уæвын, цин кæнын. Панкроты уæнгты туг хъазы. (МД. 1988, 6.) Туг ахъазыд чызджы уадултыл ноджы тынгдæр. (Букуылты А. Зарæг баззад цæргæйæ.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ХЕТÆДЖЫ УАСТЫРДЖИЙЫ КУВÆНДОН — см. Священная роща Хетага – Хуыцау, табу Дын уæд! – Хуыцау, хистæрæй, кæстæрæй, сылгоймагæй, нæлгоймагæй Дыл нæхи фæдзæхсæм æмæ нын ахъазгæнæг у. – Хуыцау, зæххыл цыдæриддæр цæуы – цинæй дæр, зианæй дæр – иууылдæр Дæуæй аразгæ сты, æмæ Дæм фылдæр … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ЧЫНДЗХАСТ — см. ЧЫНДЗХАСТ – перевод Чындзхæссæг чи цæудзæн, уыдонæн рагацау бамбарын кæнынц. Раздæр иу сын фехъусын кодтой цалдæр боны, суанг къуыри раздæр. Чындзхæссæг алы адæймаджы нæ хонынц, уыцы кад æппæтмæ нæ хауы. Чындзхæсджытæ хъуамæ уой уæздан, зараг … Словарь по этнографии и мифологии осетин
НЫГÆНЫНЫ ÆГЪДАУ — см. НЫГÆНЫНЫ ÆГЪДАУ – перевод Зианы æвæрæн бон йе ‘нусон хæдзар уæлмæрды цæттæ вæйы. Пысылмон хъæуты дæр райдыдтой зиантæн чырын кæнын, æцæг ын йæ сæр фылдæр хатт йæ уæлæ не вæрынц, кæнæ та йын кæнгæ дæр не скæнынц. Чырынæн байбын нæ къахынц.… … Словарь по этнографии и мифологии осетин